Bijziendheid is een oogaandoening die het zicht op grote afstand belemmert. Personen met bijziendheid kunnen objecten van nabij goed zien, maar hun zicht wordt wazig op grotere afstanden. Bijziendheid wordt geclassificeerd als 'lichte bijziendheid' bij onder de 3 graden, 'matige bijziendheid' tussen 3-6 graden en 'hoge bijziendheid' bij meer dan 6 graden. Hoge bijziendheid kan leiden tot oogaandoeningen zoals glaucoom en cataract.
De eerste behandeling voor mensen met bijziendheid is meestal een bril of contactlenzen. Hoewel brillen of contactlenzen bijziendheid niet genezen of de sterkte verminderen, kan de aandoening sneller verergeren zonder deze hulpmiddelen. Naast brillen en contactlenzen kunnen ook laserbehandelingen en intraoculaire slimme lenzen tot de behandelingsopties behoren.
Naast genetische factoren kunnen ook omgevingsfactoren een rol spelen bij de ontwikkeling van bijziendheid. Er wordt gedacht dat naast genetische aanleg ook externe factoren een rol spelen in het ontstaan van deze oogaandoening. Bij personen met bijziende familieleden is de kans groter dat zij ook bijziend worden. Maar het is niet alleen beperkt tot genetische aanleg. Vooral langdurige activiteiten waarbij men zich moet concentreren op dichtbijgelegen objecten in de kindertijd kunnen de ontwikkeling van bijziendheid versnellen.
Blootstelling aan schermen, lange uren doorgebracht in gesloten ruimtes en onvoldoende blootstelling aan natuurlijk daglicht zijn ook factoren die bijdragen aan bijziendheid. Daarom is het essentieel dat kinderen dagelijks voldoende tijd buitenshuis doorbrengen om het ontstaan van bijziendheid te voorkomen.
Bijziendheid met astigmatisme is een toestand waarbij zowel bijziendheid als astigmatisme aanwezig zijn. Bij bijziendheid focust het oog het binnenkomende licht voor het netvlies; bij astigmatisme wordt het licht verschillende hoeken gebroken omdat het oppervlak van het hoornvlies of de lens niet regelmatig is. Dit kan ervoor zorgen dat beelden wazig of vervormd worden waargenomen.
Bij mensen met bijziendheid met astigmatisme is zowel het zicht op afstand wazig als is er vervorming in de beelden. Bijvoorbeeld, een rechte lijn kan er gebogen of gebroken uitzien. Deze aandoening kan het kijkcomfort aanzienlijk verminderen en hoofdpijn of vermoeidheid van de ogen veroorzaken. De behandeling van bijziendheid met astigmatisme kan ook worden verzorgd met een bril, contactlenzen of laserbehandelingen.
De progressie van bijziendheid kan vooral tijdens de kinderjaren en adolescentie sneller verlopen. Enkele effectieve stappen die genomen kunnen worden om dit proces te vertragen of onder controle te houden zijn:
Met deze maatregelen kan de voortgang van bijziendheid worden vertraagd, maar het is mogelijk niet helemaal te stoppen. Daarom zijn regelmatige controle en medische opvolging belangrijk.
De vraag "Hoe verdwijnt bijziendheid?" is een van de meest gestelde vragen door mensen die hiermee te maken hebben. Omdat bijziendheid een blijvende verandering in de oogstructuur is, is het niet mogelijk dat ze vanzelf verdwijnt. Met behandelingsmethodes kan deze aandoening echter effectief worden beheerd.
Met een bril en lenzen kan het zicht worden gecorrigeerd, terwijl laserbehandelingen of intraoculaire slimme lensapplicaties besproken kunnen worden voor patiënten die permanente resultaten willen. Bij de laserbehandeling wordt de cornea opnieuw gerangschikt om bijziendheid te corrigeren. Vooral mensen boven de 18 jaar, met een stabiele bijziendheid en geschikte oogstructuur, kunnen baat hebben bij deze behandeling.
Intraoculaire lensbehandeling wordt voornamelijk gebruikt bij hoge bijziendheid of wanneer de ogen niet geschikt zijn voor laser. Bij deze permanente behandelmethode wordt een speciaal ontworpen kunstmatige lens in plaats van de natuurlijke lens geplaatst.
Om de levenskwaliteit van mensen met bijziendheid te verbeteren, is het belangrijk om eenvoudige maar effectieve gewoontes te ontwikkelen:
Dergelijke gewoonten verminderen oogvermoeidheid, kunnen de voortgang van bijziendheid vertragen en ondersteunen de algemene ooggezondheid.
Bij hoge bijziendheid, vooral bij refractiefouten van 6 graden en meer, kan laserbehandeling soms niet voldoende of geschikt zijn. Intraoculaire slimme lensapplicaties komen naar voren voor patiënten met ogen die niet geschikt zijn voor laserinterventies of degenen die een meer permanente en duidelijke oplossing willen. Deze behandelingswijze wordt meestal uitgevoerd met technieken die vergelijkbaar zijn met cataractchirurgie, maar kan ook worden toegepast om refractiefouten te corrigeren bij patiënten zonder cataract.
In de behandeling met intraoculaire slimme lenzen wordt de natuurlijke ooglens verwijderd en vervangen door een multifocale kunstlens. Deze lenzen zorgen ervoor dat de patiënt niet alleen in de verte, maar ook op middellange en korte afstand scherp kan zien. Zo ontdoet de patiënt zich van hoge bijziendheid en geniet hij van de voordelen van multifocaal zicht.
De belangrijkste oorzaak van bijziendheid is dat de oogbol langer is dan normaal of dat de cornea steiler gekromd is dan normaal. Genetische factoren spelen een grote rol, maar ook omgevingsfactoren (zoals intensief schermgebruik en onvoldoende buitenactiviteiten) kunnen de ontwikkeling van bijziendheid bevorderen.
De behandeling van bijziendheid kan worden gepland door verschillende methoden afhankelijk van de leeftijd, oogstructuur en mate van visuele beperking van de persoon. De meest voorkomende behandelingsopties zijn brillen en contactlenzen. Voor individuen die een meer permanente oplossing wensen, kunnen laserbehandelingen of intraoculaire slimme lenschirurgie worden overwogen. Vooral laserbehandelingen geven zeer succesvolle resultaten bij individuen met een gestabiliseerde bijziendheid en geschikte oogstructuur.
Bij de aanwezigheid van astigmatisme met bijziendheid worden vergelijkbare behandelmethoden toegepast om de visuele helderheid te waarborgen. Brillen en torische (astigmatisme-corrigerende) lenzen zijn de meest gebruikte methoden. Voor degenen die een permanente oplossing willen, kan laserchirurgie zowel bijziendheid als astigmatisme corrigeren. Voor het behandelplan dient een gedetailleerd oogonderzoek te worden uitgevoerd en moet rekening worden gehouden met de cornea-structuur en de corrigeerwaarden.
Hoewel het niet volledig kan worden gestopt, kan de snelheid van progressie van bijziendheid aanzienlijk worden vertraagd. Vooral het starten met atropinedruppeltherapie in de kindertijd, orthokeratologie-lenzen en het ontwikkelen van de gewoonte van buitenactiviteiten kunnen de voortgang van bijziendheid aanzienlijk remmen. Regelmatige oogonderzoeken kunnen ook helpen bij het volgen van de verandering in correctie, waardoor tijdige interventie mogelijk wordt.