Diabetes is een chronische stofwisselingsziekte die ontstaat omdat de alvleesklier onvoldoende insuline produceert of het lichaam de geproduceerde insuline niet effectief kan gebruiken. Onvoldoende insulineproductie of -werking leidt tot verhoogde bloedsuikerspiegels en verstoort het vet- en eiwitmetabolisme. Symptomen van deze toestand zijn onder andere vaak moeten plassen 's nachts, overmatige dorst, vaak honger, vermoeidheid, onverklaarbaar gewichtsverlies en slecht genezende wonden. Hoewel diabetes een ernstig gezondheidsprobleem is dat de levenskwaliteit beïnvloedt, kan het beheerst worden met een vroege diagnose en regelmatige monitoring.
Wat zijn de Symptomen van Suikerziekte (Diabetes)?
Diabetes is een stofwisselingsziekte die ontstaat doordat het lichaam niet in staat is de bloedsuikerspiegel te reguleren en heeft meestal een chronisch verloop. Veelvoorkomende symptomen zijn overmatige dorst, droge mond, vaak moeten plassen, gewichtsverlies, vermoeidheid en lusteloosheid.
Symptomen die op suikerziekte kunnen wijzen zijn als volgt: ·
- Vaak 's nachts moeten plassen
- Overmatige dorst
- Zich vermoeid en lusteloos voelen
- Onverklaarbaar gewichtsverlies
- Jeuk in de genitale regio
- Slecht genezende snijwonden en wonden
- Wazig zien
- Verhoogd hongergevoel
Soorten Diabetes
Diabetes is een ziekte die zich via verschillende mechanismen ontwikkelt en verschillende typen heeft. De meest voorkomende soorten diabetes in de samenleving zijn Type 1 en Type 2 diabetes.
- Type 1 Diabetes
- Type 2 Diabetes
- Zwangerschapsdiabetes (GDM)
- Andere Oorzaken (medicijngebruik, hormonale stoornissen, etc.)
Type 1 Diabetes
Type 1 diabetes is een soort diabetes die wordt gekenmerkt door een absolute tekort aan insulinehormoon. Door diverse factoren zoals virale infecties, medicijngebruik, fysieke of psychologische stress, verliest het immuunsysteem zijn normale functie, waardoor de bètacellen die insuline produceren in de alvleesklier worden vernietigd. Mensen met type 1 diabetes moeten hun hele leven insulinetherapie ondergaan.
Type 2 Diabetes
Type 2 diabetes is een ziekte waarbij aanvankelijk de alvleesklier voldoende insuline produceert, maar de geproduceerde insuline door de cellen niet effectief gebruikt kan worden. Bij voortschrijding van de ziekte neemt de insulineproductie af. Dit type diabetes kan gedurende vele jaren zonder symptomen voortschrijden.
Infecties, operaties, zwangerschap, stress of gewichtstoename kunnen de klinische verschijning van Type 2 diabetes triggeren. Het komt meestal voor bij personen ouder dan 40 jaar.
Zwangerschapsdiabetes
Diabetes die zich tijdens de zwangerschap ontwikkelt, ontstaat door een verhoging van de bloedsuiker door hormonale veranderingen. Hoewel de bloedsuikerspiegels meestal na de bevalling weer normaal worden, kan dit type diabetes een verhoogd risico vormen voor de ontwikkeling van Type 2 diabetes in de toekomst.
Behandeling van Suikerziekte
Het belangrijkste doel van diabetesbehandeling is het onder controle houden van bloedsuikerspiegels en plotselinge stijgingen en dalingen te voorkomen. Hierdoor wordt zowel de dagelijkse kwaliteit van leven van de patiënten verbeterd als de ontwikkeling van lange termijn complicaties door diabetes voorkomen. Diabetes is een belangrijk gezondheidsprobleem dat niet genegeerd mag worden en vereist discipline en vastberadenheid tijdens het behandelingsproces.
De hoekstenen van het behandelingsproces zijn educatie van de patiënt, een uitgebalanceerd dieet en regelmatige lichaamsbeweging. Voor mensen met Type 1 diabetes is insulinetherapie levenslang noodzakelijk. Voor dit type ziekte kan de alvleesklier onvoldoende insuline produceren, waardoor er van buitenaf insuline moet worden toegediend om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Bij de behandeling van Type 2 diabetes worden eerst veranderingen in de levensstijl voorgesteld. Door dieetgewoonten te reguleren en de fysieke activiteit te verhogen, worden pogingen gedaan de bloedsuikerspiegels onder controle te houden. Als deze methoden niet afdoende zijn, worden orale medicamenten aan de behandeling toegevoegd. Bij sommige mensen met Type 2 diabetes kan het noodzakelijk zijn om, als de insulineproductie door de alvleesklier onvoldoende wordt, tijdelijk of permanent insulinetherapie toe te passen.
Het is zeer belangrijk dat patiënten en hun naasten de ziektesymptomen herkennen, een uitgebalanceerd dieet opstellen, kennis hebben van de complicaties, bloedsuikermeettechnieken leren en deze informatie toepassen in hun dagelijkse leven. Individuele behandelplannen opgesteld volgens de richtlijnen van de arts en regelmatige controles spelen een cruciale rol bij het effectief beheren van de ziekte.
Belangrijke Aandachtspunten bij Bloedsuikermonitoring
Een van de belangrijkste stappen om een effectief behandelproces voor diabetes uit te voeren, is regelmatige bloedsuikermonitoring. De bloedsuikerwaarde wordt zowel op een lege maag als na de maaltijd gemeten en geeft belangrijke informatie over de stofwisselingsbalans van een persoon. Vooral bij mensen met Type 2 diabetes, die plotselinge schommelingen in de bloedsuikerspiegel kunnen ervaren, is het noodzakelijk dat individuen deze waarden op gezette tijden controleren.
Tegenwoordig is het met behulp van bloedsuikermeters mogelijk om zelf thuis metingen uit te voeren. Deze regelmatige metingen met deze apparaten bieden grote gemak voor het volgen van nuchtere bloedsuikerspiegels, postprandiale bloedsuikerniveaus en HbA1c-waarden. Met name metingen voor en na de maaltijd zijn zeer belangrijk om te begrijpen welke voedingsmiddelen invloed hebben op de bloedsuikerspiegel.
Zwangerschapsdiabetes en Risicofactoren
De situatie die tijdens de zwangerschap ontstaat, en zwangerschapsdiabetes genoemd wordt, ontstaat doordat hormonale veranderingen de insulineproductie in de alvleesklier beïnvloeden. Het wordt meestal gediagnosticeerd met een orale glucosetolerantietest (OGTT) tussen de 24e en 28e zwangerschapsweken. Tijdens deze test wordt de nuchtere bloedsuikerspiegel gemeten, waarna een vloeistof met een bepaalde hoeveelheid glucose wordt ingenomen en vervolgens met tussenpozen opnieuw bloedsuikermetingen worden uitgevoerd.
Zwangerschapsdiabetes kan belangrijke effecten hebben op de gezondheid van moeder en kind. Als het niet onder controle is, kan het leiden tot voortijdige bevalling, hoog geboortegewicht en hypoglycemie na de geboorte. Om deze reden zijn regelmatige monitoring, voedingsbeheersing en artsencontrole van groot belang. Vrouwen die zwangerschapsdiabetes hebben doorgemaakt, lopen een hoger risico om in toekomstige jaren Type 2 diabetes te ontwikkelen dan andere vrouwen.
Waarom wordt de Orale Glucosetolerantietest (OGTT) Uitgevoerd?
OGTT is een diagnostische test die vooral wordt toegepast tijdens de zwangerschap en bij personen met een vermoeden van Type 2 diabetes. Het wordt ook toegepast om verborgen diabetes op te sporen bij personen met een nuchtere bloedsuikerwaarde die aan de bovengrens van normaal ligt. Het doel van de test is om de reactie van het lichaam op suiker te observeren. Bij gezonde personen herstelt de bloedsuiker zich binnen een bepaalde tijd nadat glucose is toegediend, terwijl bij mensen met diabetes deze waardes hoog blijven.
Om betrouwbare resultaten te behalen, moet er voor de test een normaal dieet gevolgd worden en moet de testochtend nuchter zijn. Tijdens de test is het belangrijk dat de persoon niet beweegt en niet wordt beïnvloed door externe factoren om de nauwkeurigheid van de resultaten te waarborgen.
Voeding en Dieet bij Suikerziekte
“Wat moet men eten bij suikerziekte?” is een van de meest gestelde vragen door personen die nieuw zijn met deze ziekte. Voeding is een van de meest kritieke onderwerpen voor het beheersen van de bloedsuikerspiegel in de behandeling van diabetes. Vooral de inname van koolhydraten moet in balans zijn, geraffineerde suikers moeten vermeden worden en voedingsmiddelen met een lage glycemische index moeten de voorkeur krijgen.
Een dieetplan dat rijk is aan groenten, volle granen, peulvruchten, gezonde vetten en eiwitten, helpt zowel mensen met Type 1 als Type 2 diabetes hun dagelijkse bloedsuikerwaarden in balans te houden. Ook wordt aanbevolen om tussendoortjes niet over te slaan en de waterinname te verhogen.
Daarnaast wordt aangenomen dat sommige plantaardige producten ook gunstig kunnen zijn voor suikerziekte. Natuurlijke producten zoals kaneel, kurkuma en zwarte komijn hebben volgens sommige onderzoeken positieve effecten op de bloedsuikerspiegels. Het gebruik van deze producten moet zeker onder dokterscontrole staan.
Wat zijn de Symptomen van Zenuwachtige Diabetes?
Nerveuze diabetes is een tijdelijke of permanente vorm van diabetes die ontstaat door de invloed van psychologische stress op het metabolisme van het lichaam. Intense stress, angststoornissen of plotselinge trauma's kunnen leiden tot ongecontroleerde stijgingen van de bloedsuikerspiegels. Het wordt beschouwd als een risicofactor voor vooral Type 2 diabetes.
De symptomen van nerveuze diabetes lijken meestal op de klassieke symptomen van diabetes. Bij deze individuen worden bloedsuikerstijgingen vaak getriggerd tijdens stressvolle momenten. Vooral na het eten treden plotselinge stijgingen in de bloedsuikerspiegel op, samen met vermoeidheid, duizeligheid en angst. In dit geval zijn zowel psychologische ondersteuning als medische monitoring van groot belang.
Veelgestelde Vragen
Wat is zwangerschapsdiabetes en is het blijvend?
Zwangerschapsdiabetes is een tijdelijke vorm van diabetes die tijdens de zwangerschap voorkomt. Deze situatie ontwikkelt zich omdat toegenomen hormoonniveaus tijdens de zwangerschap de werking van insuline verminderen. Het wordt meestal vastgesteld met een orale glucosetolerantietest (OGTT) uitgevoerd tussen de 24e en 28e week van de zwangerschap. Hoewel de bloedsuikerspiegels meestal na de bevalling weer normaal worden, betekent dit niet dat de toestand volledig verdwijnt. Vrouwen die zwangerschapsdiabetes hebben doorgemaakt lopen risico om bij volgende zwangerschappen dit opnieuw te ervaren en hun kans om op latere leeftijd Type 2 diabetes te ontwikkelen is 7 keer hoger dan normaal. Daarom is het belangrijk om postpartumcontroles niet over te slaan, een gezonde levensstijl aan te nemen en de bloedsuikerspiegel op gezette tijden te controleren.
Wat moet de bloedsuikerwaarde zijn?
Bloedsuikerwaarden kunnen variëren afhankelijk van de leeftijd, gezondheid van een individu en diabetesgeschiedenis. Volgens algemeen aanvaarde normen moet bij een gezond individu de nuchtere bloedsuikerwaarde tussen 70-100 mg/dL en de postprandiale bloedsuiker (2 uur na de maaltijd) onder 140 mg/dL zijn. Bij individuen met een diabetesdiagnose kunnen deze waarden iets flexibeler zijn en variëren afhankelijk van hun persoonlijke behandelplan. Voor langetermijncontroles van bloedsuiker is de HbA1c-test belangrijk en het doel is om deze waarde onder 6,5% te houden. Het regelmatig volgen van de bloedsuikerspiegels is erg belangrijk voor het voorkomen van mogelijke complicaties.
Hoe wordt de orale glucosetolerantietest (OGTT) uitgevoerd?
De Orale Glucosetolerantietest (OGTT) is een diagnostische test die wordt uitgevoerd om de reactie van het lichaam op glucose te meten. Het wordt meestal gebruikt voor mensen met een vermoeden van Type 2 diabetes en voor de detectie van zwangerschapsdiabetes. Voor de test wordt van de persoon gevraagd om 8-10 uur te vasten. In de eerste stap van de test wordt de nuchtere bloedsuikerspiegel gemeten. Daarna wordt een vloeistof met 75 gram glucose gedronken. Na deze handeling worden op het eerste en tweede uur opnieuw bloedmonsters genomen om de glucosewaarden in het bloed te meten. Bij gezonde personen blijven deze waarden binnen de normale grenzen, terwijl bij personen met diabetes de bloedsuiker lange tijd hoog blijft. OGTT is ook een zeer effectieve methode voor het detecteren van verborgen diabetes (prediabetes).
Wat zijn de symptomen van suikerziekte en wanneer moet men naar de dokter?
Suikerziekte is meestal een langzaam voortschrijdende ziekte en kan in het begin moeilijk te herkennen zijn. Toch kunnen enkele symptomen aangeven dat de ziekte zich ontwikkelt. Deze omvatten overmatige dorst, vaak plassen, vooral 's nachts opstaan om te plassen, droge mond, een constant hongergevoel, onverklaarbaar gewichtsverlies, wazig zicht, vermoeidheid, tintelingen in handen en voeten. Symptomen zoals droge huid, verhoogde vatbaarheid voor infecties en slecht genezende wonden kunnen ook optreden. Als een van deze klachten of een combinatie ervan aanwezig is, moet men zonder vertraging een internist of endocrinoloog raadplegen. Vroege diagnose speelt een grote rol bij het onder controle houden van diabetes en het voorkomen van orgaanschade.