Diagnose en Behandeling van Scheelzien

Bij gezonde individuen werken beide ogen parallel en harmonieus samen. Het verlies van deze parallelliteit tussen de ogen, door diverse oorzaken, wordt scheelzien genoemd. Bij mensen met scheelzien kan één oog rechtuit kijken terwijl het andere oog naar boven, beneden, binnen of buiten draait. In ernstigere gevallen kunnen beide ogen tegelijkertijd afwijken. Afhankelijk van de oorzaak van het scheelzien kunnen deze afwijkingen tijdelijk of permanent zijn.

 

Scheelzien is meestal een aandoening die in de kindertijd optreedt. Het meest fundamentele symptoom van de aandoening is een oog dat niet recht kijkt. Bij schele mensen zal één oog recht kijken naar een punt, terwijl het andere oog afwijkt naar een andere hoek. Bij kinderen kan scheelzien zich uiten door gedrag zoals het sluiten van één oog in de zon of het aannemen van een abnormale hoofdpositie om beide ogen te gebruiken. Naast deze symptomen zijn ook vaak voorkomende symptomen van scheelzien; 

• Tranende ogen

• Hoofd- en oogpijn

• Dubbel zicht

• Verlies van driedimensionaal zicht

• Kijken met gedraaid hoofd of draaiende ogen 

• Wazig zicht

 

De diagnose van scheelzien kan eenvoudig worden gesteld na een klinisch oogonderzoek. Vroege diagnose is erg belangrijk in de behandeling van scheelzien. Wanneer het eerste oogonderzoek wordt uitgesteld, kunnen kinderen niet alleen esthetische problemen hebben met hun ogen, maar kunnen ze ook levenslange problemen hebben met verminderde gezichtsscherpte. Met vroege diagnose en behandeling van scheelzien kan lui oog worden voorkomen en kan driedimensionaal zicht bereikt worden.  Ook als kinderen geen oogklachten hebben, dienen ze na de geboorte en in de kindertijd regelmatig door een oogarts te worden onderzocht.

 

Omdat scheelzien door vele oorzaken wordt veroorzaakt, varieert de behandeling van persoon tot persoon. Scheelzien is een oogprobleem dat op elke leeftijd behandeld kan worden. De behandelingsmethoden voor scheelzien zijn als volgt;

- Behandeling met Brillen: Sommige soorten scheelzien ontstaan door een brekingsfout. Zodra de patiënt een bril gaat dragen, verhelpt dit het scheelzien. Bij dit soort scheelzien is een bril voldoende.

- Afdekbehandeling: Deze behandelmethode wordt toegepast voor patiënten met lui oog.

- Orthoptische Behandeling: Deze behandeling bestaat uit oefeningen die worden toegepast om het vermogen om met beide ogen te zien en het dieptegevoel te herstellen.

- Chirurgische Behandeling: Scheelzienoperaties worden uitgevoerd op de spieren die zich buiten het oogbol bevinden. Om scheelzien te corrigeren en de parallelliteit tussen de ogen te herstellen, worden verschillende technieken gebruikt om de kracht van deze spieren te verhogen, te verminderen of hun werkingspunten te veranderen.

Aangeboren afwijkingen zijn meestal afwijkingen die geen bril vereisen en moeten in een vroeg stadium (6 maanden – 1 jaar) worden geopereerd. Het merendeel van de oogafwijkingen manifesteert zich rond de 2–3 jaar en kan meestal volledig worden gecorrigeerd met een bril. Voor afwijkingen die niet corrigeren met een bril is chirurgische behandeling nodig. 

- Botox Behandeling: Wanneer botulinumtoxine wordt geïnjecteerd in de spier die de afwijking veroorzaakt, kan de parallelliteit van het oog worden hersteld. Het effect duurt ongeveer 6 maanden en wordt meestal gekozen in speciale situaties zoals scheelzien door zenuwverlamming. In dergelijke gevallen is de algemene tendens om 6–8 maanden te wachten, maar botox kan tijdens de wachttijd worden gebruikt om dubbel zien te verminderen.

 

Wanneer is Scheelzien Gevaarlijk?

Scheelzien kan soms slechts een esthetisch probleem lijken, maar het kan tot blijvende zichtproblemen leiden, vooral als het in de kindertijd optreedt. Lui oog (amblyopie) is een van de ernstigste gevolgen van scheelzien. Eén oog wordt minder gebruikt dan het andere, waardoor het brein het “niet-zien” opmerkt, wat kan leiden tot blijvend zichtverlies.

Scheelzien dat zich op latere leeftijd bij volwassenen ontwikkelt, kan vaak een aanwijzing zijn voor een ander onderliggend neurologisch probleem. Plotseling dubbel zien, hoofdpijn en hangende oogleden samen met scheelzien moeten onmiddellijk worden geëvalueerd. In dergelijke gevallen moeten ernstige aandoeningen zoals hersentumoren, zenuwverlammingen of vaatblokkades worden onderzocht.

Corrigeert Scheelzien met een Bril?

Het dragen van een bril bij de behandeling van scheelzien geeft vooral bij binnenwaartse afwijkingen door verziendheid zeer goede resultaten. Bij scheelzien door brekingsfouten kan met een bril de parallelliteit tussen de ogen hersteld worden en kan de noodzaak voor een operatie verdwijnen. Echter, een bril is niet voldoende voor alle soorten scheelzien.

Daarom zijn voor afwijkingen die zich niet corrigeren met een bril vaak aanvullende behandelingen vereist. Voor het starten van de brillenbehandeling wordt het risico op lui oog beoordeeld en indien nodig gecombineerd met afdektherapie. Met name bij kinderen is het van groot belang om regelmatige controles te ondergaan tijdens het dragen van een bril.

Misverstanden over Scheelzien

Er bestaan veel misverstanden over scheelzien in de samenleving. Bijvoorbeeld, de gedachte dat "scheelzien alleen in de kindertijd kan worden behandeld, niet bij volwassenen" is onjuist. Met de huidige vooruitgang in chirurgie en botox methoden kan scheelzien ook bij oudere leeftijden succesvol worden behandeld.

Een ander misverstand is de uitdrukking "scheelzien gaat vanzelf over". Sommige fysiologische afwijkingen kunnen in de eerste maanden tijdelijk zijn, maar de meeste soorten scheelzien corrigeren niet vanzelf. Vroege interventie is essentieel om de ontwikkeling van lui oog te voorkomen.

Scheelzien kan niet alleen visuele maar ook psychologische en sociale effecten hebben. Daarom kunnen met vroege diagnose, juiste voorlichting en tijdige behandeling zowel esthetische als functionele voordelen worden verkregen.

Veelgestelde Vragen

Wat Veroorzaakt Scheelzien?

Scheelzien ontstaat wanneer de parallelle positie van de ogen wordt verstoord, waardoor één oog recht kijkt terwijl het andere naar binnen, buiten, boven of beneden afwijkt.
De meest fundamentele oorzaak van scheelzien is de verstoring van het evenwicht tussen de oogspieren. Deze verstoring kan aangeboren zijn, maar ook worden veroorzaakt door latere trauma's, neurologische aandoeningen of brekingsfouten.
Scheelzien dat in de kindertijd optreedt, is meestal gerelateerd aan aangeboren factoren of brekingsfouten. Bij volwassenen kunnen aandoeningen zoals hersenvaataandoeningen, diabetes en hoge bloeddruk ook leiden tot scheelzien.

Wat is Scheelzien?

Scheelzien, medisch bekend als "strabismus", is de onmogelijkheid van beide ogen om zich op hetzelfde punt te focussen. Vanwege een gebrek aan coördinatie tussen de oogspieren, richt één oog zich op het doel terwijl het andere oog een andere richting uit kijkt.
Scheelzien kan zowel esthetische als functionele problemen veroorzaken. Als het niet in de kindertijd wordt behandeld, kan het tot lui oog leiden.
In sommige gevallen kan oogscheelzien alleen duidelijk zichtbaar worden als lichte scheelheid door vermoeidheid. In dergelijke gevallen is vroege diagnose en regelmatige controle uiterst belangrijk.

Hoe Wordt Scheelzien Geëlimineerd?

Hoe scheelzien wordt geëlimineerd is een van de meest prangende vragen over de behandeling. De behandeling van scheelzien is afhankelijk van de mate, de duur en de onderliggende oorzaak van de afwijking.

Behandelingsmethoden:

• Het gebruik van brillen (vooral bij verziendheid)

• Afdektherapie (om lui oog te voorkomen)

• Oogoefeningen

• Prismatische glazen

• Scheelzienoperatie (bij permanente afwijkingen)

In sommige gevallen wordt met een scheelzientest de functie van de oogspieren gedetailleerd beoordeeld. Bij patiënten waarbij niet-chirurgische methoden geen succes hebben, kan een operatie noodzakelijk zijn.

Hoe Lang Duurt een Scheelzienoperatie?

Hoe lang een scheelzienoperatie duurt is een van de details waar patiënten voorafgaand aan de procedure het meest benieuwd naar zijn. Deze operatie duurt doorgaans tussen de 30 minuten en 1 uur.
De duur van de operatie kan variëren afhankelijk van het aantal spieren dat moet worden behandeld en de ernst van het scheelzien. Ze kan worden uitgevoerd onder lokale of algemene anesthesie.
Na een scheelzienoperatie kan de patiënt dezelfde dag nog naar huis. Het herstelproces verloopt snel, maar in de volgende dagen kunnen er roodheid, lichte irritatie of tranen in de ogen zijn.
De succesratio na de operatie is vrij hoog, maar in sommige gevallen kan een extra operatie nodig zijn.

Kosten van Scheelzienoperatie

De kosten van een scheelzienoperatie kunnen variëren afhankelijk van de voorzieningen van het centrum waar de operatie plaatsvindt, de ervaring van de chirurg en de gebruikte technieken.

Factoren die de kosten beïnvloeden:

• Hoeveel oogspieren behandeld moeten worden

• Keuze voor algemene of lokale anesthesie

• Nazorg diensten na de operatie