Kinder-oogaandoeningen verwijzen naar oogproblemen die optreden bij personen onder de 18 jaar, en vroege diagnose speelt een cruciale rol bij de behandeling van deze aandoeningen. Behoud van ooggezondheid ondersteunt niet alleen de ontwikkeling van kinderen, maar vergemakkelijkt ook hun leerprocessen. Met vroege interventie kan permanente gezichtsverlies worden voorkomen en het behandelingsproces worden versneld. Het is noodzakelijk dat kinderen regelmatig oogcontroles ondergaan om een gezonde toekomst tegemoet te gaan.
Oogaandoeningen bij kinderen kunnen vanaf de geboorte aanwezig zijn of zich door verworven oorzaken in latere jaren ontwikkelen. Sommige oogaandoeningen zijn niet bij de geboorte aanwezig, maar ontwikkelen zich in de loop van de tijd. Oogaandoeningen kunnen ernstige problemen in de visuele functies veroorzaken, afhankelijk van het getroffen gebied, en de levenskwaliteit van kinderen verlagen.
Een van de vaak voorkomende oogaandoeningen in de kindertijd is het lui oog, dat, indien niet vroegtijdig ontdekt, kan leiden tot blijvend gezichtsverlies. Bij de behandeling worden de factoren die leiden tot luiheid primair geëlimineerd. Meestal wordt de afdekkingstherapie, een niet-chirurgische methode, toegepast. In deze methode wordt het gezonde oog afgedekt om het luie oog te stimuleren en de zichtfunctie te verbeteren. Vroege interventie speelt een cruciale rol bij de behandeling van deze aandoening.
Strabismus is een situatie waarbij de parallelle positie tussen beide ogen verstoord is en komt vaak voor in de kindertijd. Deze toestand kan soms door ouders of een kinderarts worden opgemerkt. Er zijn ook soorten verborgen strabismus die een gedetailleerd oogonderzoek vereisen. Strabismus moet vroegtijdig worden gediagnosticeerd omdat het ook kan leiden tot een lui oog, en het is een belangrijke aandoening.
Traankanaalverstopping komt vaak voor bij pasgeboren baby's en manifesteert zich met symptomen zoals tranen, waterige ogen en afscheiding. Bij de behandeling kan de door oogartsen aanbevolen massagemethode effectief zijn tot de leeftijd van een jaar. Indien massage niet voldoende is, wordt overgegaan tot chirurgische interventies.
Aangeboren cataract is een ernstige oogaandoening die dringende behandeling vereist. Het kan worden herkend aan symptomen zoals een witte in plaats van zwarte pupil en een oogarts moet zonder vertraging worden geraadpleegd. Deze toestand kan het gevolg zijn van infecties die tijdens de zwangerschap zijn opgetreden, of van metabole of erfelijke oorzaken.
Refractieafwijkingen zoals bijziendheid, verziendheid en astigmatisme behoren tot de meest voorkomende visuele problemen bij kinderen. Deze omstandigheden kunnen meestal worden behandeld met een bril en kunnen zowel aangeboren als verworven zijn. Vooral bijziendheid heeft een sterke genetische link en is meer voorkomend geworden door het intensieve gebruik van technologische apparaten.
In de afgelopen jaren is met de toename van schermblootstelling bij kinderen de frequentie van verworven oogaandoeningen ook gestegen. Langdurige blootstelling aan apparaten zoals telefoons, tablets en computers kan leiden tot verlenging van de voor-achter as van het oog en spierkrampen, wat bijziendheid en droge ogen veroorzaakt. Daarom is het belangrijk om de schermtijd bij kinderen te beperken en regelmatig oogcontroles niet te verwaarlozen. Voor het voorkomen van oogproblemen bij kinderen spelen vroege diagnose en regelmatige oogonderzoeken een cruciale rol. Ouders dienen bij behoefte een oogarts te raadplegen.
Het eerste oogonderzoek bij kinderen moet direct na de geboorte worden uitgevoerd in het kader van de neonatale screening. Ook als er geen probleem wordt gezien, moeten volgende controles worden herhaald op de leeftijd van 6 maanden, 3 jaar en voor de schooltijd. Controles die plaatsvinden in de eerste jaren, waarin de visuele ontwikkeling het snelst verloopt, maken een vroege diagnose mogelijk van aangeboren of vroeg optredende oogaandoeningen. Kinderen met een familiegeschiedenis van oogziekten, vroeggeboorte of verdenking van strabismus kunnen vaker gecontroleerd moeten worden.
Kinderen kunnen vaak moeite hebben om hun gezichtsproblemen te uiten. Daarom moeten ouders alert zijn. Symptomen zoals veelvuldig knijpen met de ogen, zeer dicht bij de tv zitten, moeite met het focussen op een object, vaak vallen of moeite hebben met balanceren kunnen wijzen op oogproblemen. Hoofdpijn, tranen, afscheiding, oogafwijkingen (strabismus) en de neiging om met het ene oog te kijken terwijl het andere gesloten is, zijn ook belangrijke signalen.
Sommige fysiologische soorten strabismus kunnen tijdelijk zijn tijdens de babytijd. In de meeste gevallen van strabismus kan behandeling nodig zijn. Omdat strabismus niet alleen een cosmetisch probleem is, maar ook een aandoening die de visuele ontwikkeling direct beïnvloedt. Als het niet wordt behandeld, kan het leiden tot een lui oog. Het behandelplan varieert afhankelijk van de oorzaak en ernst van de strabismus. Methoden zoals het gebruik van een bril, orthoptische oefeningen, prismatische lenzen of chirurgische ingrepen kunnen worden toegepast.
Lange tijd kijken naar schermen van telefoons, tablets en computers kan leiden tot bijziendheid, droge ogen en focusproblemen bij kinderen. Om de ooggezondheid te beschermen, moet de schermtijd worden beperkt, moet er iedere 20 minuten een pauze van 20 seconden worden genomen en moet gebruik worden gemaakt van natuurlijk licht. Regelmatige oogcontroles kunnen ervoor zorgen dat problemen vroegtijdig worden ontdekt.